หลวงปู่ตื้อ อจลธัมโม – วันพุธที่ 3 ก.พ. 2564 น้อมรำลึกครบรอบ 133 ปี ชาตกาล “หลวงปู่ตื้อ อจลธัมโม” พระเกจิอาจารย์สายวิปัสสนากัมมัฏฐาน ชื่อดัง อดีตเจ้าอาวาสวัดป่าอรัญญวิเวก บ้านข่า ต.บ้านข่า อ.ศรีสงคราม จ.นครพนมพระเถระชื่อดังที่ได้รับความเลื่อมใสศรัทธา
เป็นกัมมัฏฐานศิษย์หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต บูรพาจารย์สายพระป่า ที่ได้ติดตามบำเพ็ญกัมมัฏฐาน เผยแผ่ธรรมคำสอน ตลอดจนร่วมเดินธุดงค์ไปตามป่าเขาทั่วทุกหนทุกแห่งทั่วทั้งภาคเหนือและอีสาน
อีกทั้งเป็นสหธรรมิกกับหลวงปู่แหวน สุจิณโณ ด้วย
สร้างวัดป่าขึ้นหลายแห่งที่ จ.เชียงใหม่ ก่อนมุ่งหน้าไปตามป่าเขา บำเพ็ญเพียร บนภูเขาควาย ไปจนถึงประเทศพม่า
เกิดในสกุล ปลิปัตต์ วันจันทร์ที่ 3 ก.พ. 2431 เป็นชาวบ้านข่า ต.บ้านข่า อ.ศรีสงครามช่วงเยาว์วัย อาศัยวัดเป็นลูกศิษย์วัด ด้วยอุปนิสัยรักสงบ จึงเข้าพิธีบรรพชา
ครั้นอายุ 21 ปี เข้าพิธีอุปสมบทครั้งแรกในฝ่ายมหานิกาย มีพระอุปัชฌาย์คาน อ.ท่าอุเทน จ.นครพนม เป็นพระอุปัชฌาย์
ด้วยนิสัยใฝ่ศึกษาเล่าเรียนและชอบค้นคว้า หลังจากออกพรรษาได้เดือนเศษ จึงเดินเท้าระยะทาง 51 กิโลเมตร ไปศึกษาพระปริยัติธรรมที่วัดโพธิ์ชัย อ.ท่าอุเทน ที่มีชื่อเสียงมากขณะนั้น ใช้เวลา 4 ปีเต็ม
เดินธุดงค์แวะพักทำกัมมัฏฐานที่พระบาทบัวบก จ.อุดรธานี ผ่าน จ.หนองคายไปฝั่งลาวนครเวียงจันทน์ ก่อนมุ่งหน้าไปบำเพ็ญเพียรภาวนาที่เชิงภูเขาควาย ที่เต็มไปด้วยป่าทึบและภยันตรายนาน 4 เดือนเต็ม
จากนั้นเดินทางต่อไปยังหลวงพระบาง ผ่านเมืองแมด เมืองกาสี และเข้าสู่เขตเมืองเชียงตุง ประเทศพม่า เรียนคาถาอาคมใน การเดินทาง เพื่อความปลอดภัยกับพระพม่า ค่ำที่ไหนนอนที่นั่น แต่ละวันท่านจะเดินทางเฉลี่ย 7-10 กิโลเมตร
ก่อนมุ่งหน้ากลับเข้าประเทศไทยสู่ จ.เชียงใหม่ เนื่องจากทราบว่า ขณะนั้น พระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต และพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ มาพำนักสอนและอบรมกัมมัฏฐาน
หลังกราบพระอาจารย์มั่น ที่วัดเจดีย์หลวง จ.เชียงใหม่ จึงญัตติเป็นฝ่ายธรรมยุต โดยมีพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ เป็นพระอุปัชฌาย์, พระครูศรีพิศาล สารคุณ เป็นพระกรรมวาจาจารย์ และพระครูนพีสีพิศาลคุณ เป็นพระอนุสาวนาจารย์ หลวงปู่ตื้อชอบอากาศภาคเหนือ เพราะบำเพ็ญธรรมโดยสงบ
ต่อมาได้สร้างวัดป่ากัมมัฏฐานขึ้นหลายแห่งคือ วัดป่าดาราภิรมณ์ อ.แม่ริม, วัดป่าสามัคคีธรรม อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่ ซึ่งวัดป่าที่ อ.แม่แตงแห่งนี้ เป็นวัดที่พระอาจารย์ตื้ออยู่จำพรรษานานที่สุด
ในปี พ.ศ.2514 หลังจากออกพรรษา ลูกหลานและทายกทายิกาชาวนครพนม ได้ไปกราบอาราธนานิมนต์ให้กลับไป จำพรรษาที่วัดป่าอรัญญิเวก จ.นครพนม
เมื่อกลับสู่มาตุภูมิ นำช่างมาก่อสร้างเจดีย์สร้างเสร็จในปี พ.ศ. 2516 และบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ พร้อมจัดงานฉลองสมโภช บวชชีพราหมณ์ 230 คน ตลอดจนแสดงธรรมโปรดญาติโยมไม่ว่างเว้น และอบรมพระภิกษุ-สามเณรให้รู้จักปฏิบัติกัมมัฏฐานอย่างแท้จริง
วันที่ 19 ก.ค. 2517 หลังจากเทศนาให้โอวาทพระภิกษุสามเณรที่มาถวายสักการะ หลวงปู่ตื้อได้หมดลม เนื่องจากร่างกายอ่อนเพลีย และมรณภาพ เวลา 19.05 น.
สิริอายุ 86 ปี พรรษา 65
